– ÇDP GENEL BAŞKANI FARUK ARSLANDOK , ZATULİN’İN GİRİŞİMİNİN KADÜK BIRAKILMASI İÇİN R.F. DEVLET BAŞKANI VLADİMİR PUTİN, DUMA BAŞKANI VYAÇESLAV VOLODİN, DIŞİŞLERİ BAKANI SERGEY LAVROV, KABARDEY-BALKAR CUMHURİYETİ BAŞKANI KAZBEK KOKOV, ADIGEY CUMHURİYETİ BAŞKANI MURAT KUMPILOV, KARAÇAY-ÇERKES CUMHURİYETİ BAŞKANI RAŞİD TEMREZOV VE DÇB GENEL BAŞKANI SOHROKO HAUTİ’YE BİRER MEKTUP YAZDI.
– ZATULİN’İN ÖNERDİĞİ DEĞİŞİKLİK GERÇEKLEŞİRSE İYİ DERECEDE RUSÇA BİLMEYENLER R.F. VATANDAŞLIĞI ALAMAYACAK
Rusya Federasyonu Duma milletvekili Konstantin Zatulin’in Duma’ya sunduğu kanun teklifi ile Rusya Federasyonu toprakları ile geçmişten gelen yurttaşlık bağına sahip kişilerin, Rusya Federasyonu topraklarına geri dönmek istediğinde ileri derecede Rusça bilgisi olmasını şart koşan yasa tasarısı tepkilere sebep oldu.
Teklif diasporada da yankı buldu. Çoğulcu Demokrasi Partisi Genel Başkanı Faruk Arslandok, yasa teklifini veren Konstantin Zatulin başta olmak üzere R.F. Devlet Başkanı Vladimir Putin, Duma başkanı Vyaçeslav Volodin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Başkanı Kazbek Kokov, Adıgey Cumhuriyeti Başkanı Murat Kumpılov, Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Başkanı Raşid Temrezov ve DÇB Genel Başkanı Sohroko Hauti’ye birer mektup yazarak girişimin hem anayasal, hem de tarihi haklar açısından uygunsuz, yabancılaştırıcı ve aşağılayıcı olduğunu ifade ederek girişimin durdurulmasını istedi.
Arslandok mektubunda, yasa önerisinin başta Rusya Federasyonu Anayasası’nın değişik maddeleri ile çelişkili olduğunu hatırlatarak, bu maddelerde Rusçanın yanı sıra, cumhuriyetlerin kendi dillerinin de resmi dil hükmünde olduğunu belirterek vatandaşlık almak için bu dillerden birini bilmenin yeterli görülmesi gerektiğini söyledi. “Bu tür taleplerin, Rusya’nın yerli halklarından olan yurttaşların tarihsel haklarını göz ardı eden ve anavatanlarıyla olan bağlarını zayıflatmayı amaçlayan ulusal temelde bir ayrımcılık olduğuna inanıyoruz” diyen Arslandok, Zatulin’e yazdığı mektupla kendisinden yasa tasarısını geri çekmesini isterken, Vladimir Putin, Vyaçeslav Volodin, Sergey Lavrov, Kazbek Kokov, Murat Kumpılov, Raşid Temrezov ve Sohroko Hauti’den de bu girişimin sonuçlanmaması için sürece müdahil olmalarını istedi.
Arslandok DÇB Başkanı Sohroko Hautiye yazdığı mektubunda girişimin safhalarını dile getirdikten sonra şunları ifade etti: “Dünyadaki en büyük Çerkes derneğinin çıkarlarını temsil eden Dünya Çerkes Birliği Başkanı olarak, Çerkes halkının çıkarlarına ve geleceğine zarar verebilecek her türlü girişimi önlemek ve tarihi anavatanlarına dönme haklarını korumak için sizi aktif olarak harekete geçmeye çağırmayı birincil görevimiz olarak görüyoruz.
Geçmişte, üç yıl önce Sayın Zatulin tarafından 99. Federal Yurttaşlar Yasası’nda önerilen benzer değişikliklerin kabul edilmesini engellemek için hiçbir adım atmadığınızı hatırlıyoruz.
Bu değişiklikler, Rus kamuoyunun, Çerkes ve Kuzey Kafkas diasporası temsilcilerinin ve Rusya Federasyonu Hükümeti’nin olumsuz tepkisi nedeniyle reddedildi. Ancak Devlet Duması Zatulin’in değişikliklerini reddettikten sonra bu yasa tasarısına karşı olduğunuza dair bir bildiri yayınladınız.
Zatulin’in girişimine üç yıl önce teklif edilir edilmez, federal makamların resmi tepkisini beklemeden karşı çıkmanız gerektiğine inanıyoruz. Şimdi de aynı şeyi görüyoruz: Çerkes halkının hakları söz konusu olduğunda, diğer birçok önemli konuda olduğu gibi, pozisyonunuzu ifade etmeyi meydan okurcasına reddediyorsunuz. Çerkes halkının hayati çıkarlarının bu şekilde göz ardı edilmesi, DÇB başkanı için kategorik olarak kabul edilemez.
Bu tür konularda görüş bildirmek ve temsil ettiğiniz Çerkes halkının hak ve çıkarlarını savunmak, Rusya Federasyonu’nun çıkarlarına aykırı hareket etmek anlamına gelmez. Aksine, Çerkes halkının hak ve çıkarlarının Rus mevzuatına uygun olarak gözetilmesinden bahsediyoruz ki bu hiçbir şekilde Rusya’nın çıkarlarıyla çelişemez.
Yukarıdakilerle bağlantılı olarak, sizden “Rusya Federasyonu’na geri dönüş” yasa tasarısına karşı derhal harekete geçmenizi ve Milletvekili Zatulin tarafından önerilen haliyle kabul edilmemesi için her türlü çabayı göstermenizi talep ediyoruz.”
Arslandok’un Zatulin’e yazdığı mektubun Türkçesi şöyle:
“Sayın Konstantin Fedorovich!
25 Mart 2025 tarihinde Devlet Duması’na “Rusya Federasyonu’na Geri Dönüş” başlıklı Federal Kanun taslağını sundunuz. Önerdiğiniz metnin 2. Maddesine göre, geri dönüş hakkı, yurttaş olarak tanınan ve “Rusça konuşan ve bunu aile, aile içi ve kültürel alanlarda özgürce kullanan” yabancı bir vatandaşa veya vatansız bir kişiye verilebilir.
Bu yaklaşımın ciddi sorunlar yarattığına ve Rusya Federasyonu Anayasası ile çeliştiğine inanıyoruz. Rusya Federasyonu Anayasası’nın 68. Maddesi, Rusya’nın topraklarının tamamında Devlet dili olan Rusça’nın yanı sıra, cumhuriyetlerin kendi Devlet dillerini oluşturabileceklerini ve bu dillerin Devlet iktidarı organlarında, yerel özyönetim organlarında ve cumhuriyetlerin Devlet kurumlarında Rusya Federasyonu Devlet dili ile birlikte kullanılabileceğini belirtmektedir. Rusya Federasyonu Anayasası, Devlete, tüm halkların kendi ana dillerini koruma, öğrenme ve geliştirme koşullarını yaratma hakkını garanti etme yükümlülüğü getirmektedir. Bu nedenle, Rusya cumhuriyetlerinin devlet dillerinden birini bilmek geri dönüş için yeterli olmalıdır.
Tarafınızdan önerilen geri dönüş mekanizması, elverişli bir dil ortamı olmaksızın, ikamet ettikleri ülkelerde tarihi anavatanlarına dönmek isteyen Rus yurttaşlar arasında gerekli düzeyde Rusça dil yeterliliğine ulaşmanın mümkün olmadığı gerçeğini dikkate almamaktadır.
Dahası, bu tür taleplerin, Rusya’nın yerli halklarından olan yurttaşların tarihsel haklarını göz ardı eden ve anavatanlarıyla olan bağlarını zayıflatmayı amaçlayan ulusal temelde bir ayrımcılık olduğuna inanıyoruz. Partimizin üyeleri ve destekçileri arasında yer alan çok sayıda Çerkes ve Kafkasyalı bu girişime son derece öfkelidir.
Sayın Zatulin, bunun dünyanın dört bir yanında yaşayan Rusya’nın yerli halklarının torunlarının tarihi anavatanlarıyla olan yasal bağlarını koparmaya yönelik ilk girişiminiz olmadığını biliyoruz. Üç yıl önce, 24.05.1999 tarih ve 99-FZ sayılı Federal Kanun’un 1. maddesinin 3. Paragrafı için Rusça konuşma şartını da içeren bir değişiklik teklifi yapmıştınız. O dönemde bu değişiklik, Hükümet, Devlet Duması komiteleri ve Rusya Federasyonu cumhuriyetlerinden yetkililer de dahil olmak üzere geniş bir kamuoyu tepkisinin ardından reddedilmişti.
Sayın Zatulin,
Önerdiğiniz ayrımcı yaklaşımın Rusya’nın federal yapısını tehdit ettiğine, yerli halkların kendi kaderlerini tayin etme haklarını ihlal ettiğine ve genel olarak barış ve huzuru teşvik etmediğine inanıyoruz.
Ataları bugünkü Rusya Federasyonu sınırları içinde doğmuş ve yaşamış, ancak herkesin bildiği trajik tarihi olaylar sonucunda anavatanlarının dışında yaşamak zorunda kalmış halkların temsilcilerine yönelik bu tür dayatmalar, hem anayasal hem de tarihi haklar açısından uygunsuzdur ve sanılanın aksine yabancılaştırıcı ve aşağılayıcı bir tutumdur. Bu tür halkların temsilcilerine herhangi bir koşul olmaksızın Rusya Federasyonu dışında vatandaşlık verilmesi ve anavatanlarıyla bağlantılarının kolaylaştırılması adil olacaktır.
Yukarıda belirtilenler ışığında, “Rusya Federasyonu’na geri dönüş” yasa tasarısının başlatıcısı olarak sizden, önerilen versiyonu geri çekmenizi ve Rusya Federasyonu’nu oluşturan cumhuriyetlerin ulusal resmi dillerini dikkate alarak gerekli değişiklikleri yapmanızı rica ediyoruz.
Saygılarımla.”
332
